Son yıllarda eğitimden spora pek çok alanda silinmeye çalışılan Atatürk ve Cumhuriyet adı, İzmir’de Yarımada’yı kapsayan “Ege Turizm Merkezi Çeşme Projesi”nde hatırlandı. Bakan Ersoy'un basın toplantılı duyurusu sonrası, sırada TBMM'de sunum var.
Son yıllarda eğitimden spora hayatın pek çok alanında silinmeye çalışılan Mustafa Kemal Atatürk ve Cumhuriyet adı, işin içine yapılaşma ve rant girdiğinde İzmir’de Yarımada’yı kapsayan “Ege Turizm Merkezi Çeşme Projesi” planlarını kabul edilebilir kılmak adına bir ‘model’ olarak örnek bile alındı.
Bakan Ersoy, projeyi Soyer ve Oran Başkanların katıldığı İZTO’daki basın toplantısıyla duyurdu. Ersoy, TBMM’de milletvekillerine de sunum yapacak.
Çevre ve doğa derneklerinin “İzmir’in Kanal İstanbul’u” diye nitelendirdiği, protesto eylemlerine konu olan projede, 200 irili ufaklı otel, tenis kortları, golf alanları, tematik köyler gibi alanlar yer alacak.
Planın Ege’nin turizm payını artıracağını savunan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, “Toplam proje alanında beton ayak izi yüzde 1,2 düzeyinde. Otellerin tek bir yatırımcıya ihalesi söz konusu değil. Her otel için ayrı ayrı parsel parsel yatırım ihalesi açılacak” dedi.
“Yarımada Talanını Durdur Koordinasyonu” adı altında birleşen, TMMOB İzmir Koordinasyon Kurulu, İzmir Tabip Odası, İzmir Barosu, EGEÇEP ve yurttaşlar; “Yaşam hakkımızı savunmak, yaşam alanlarımızı korumak, geleceğimize sahip çıkmak için mücadelemizi birlikte sürdüreceğiz” mesajıyla Çeşme Planı gündemli çok sayıda eyleme imza atmıştı.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ise, daha önce basına, akademik meslek odalarına ve sivil toplum kuruluşlarına kapalı bir araya geldiği İzmir Ticaret Odası’ndaki İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ve Çeşme Belediye Başkanı M.Ekrem Oran buluşmalarına yeni bir ivme katarak, ilk kez basın huzuruna çıktı.
Günlük resmi programında ve AA gündeminde ‘İzmir ziyareti’nin duyurulmadığı görülen Bakan Ersoy, İZTO Başkanı Mahmut Özgener, EBSO Başkanı Ender Yorgancılar, İzmir Valisi Yavuz Selim Köşger’in de katıldığı “Ege Turizm Merkezi Çeşme Projesi Bilgilendirme Toplantısı”nda bu kez basın mensuplarına proje detayları hakkında açıklamalarda bulundu.
Toplantıda akademik meslek odaları temsilcileri, yerel demokrasinin en temel temsilcileri Çeşme’deki mahalle muhtarları, Yarımada bölgesinin diğer belediye başkanları yoktu.
Ege Turizm Merkezi Çeşme Projesi'ndeki hedef yatak kapasitesinin, koruma istekleri nedeniyle 100 binden 55 bine düşürüldüğünü belirten Mehmet Nuri Ersoy, video gösteriminin ardından projeye ilişkin süreci ve detaylı planları anlattı.
Projedeki her aşamayı kentteki bileşenlerle paylaşmayı ve gelen öneriler doğrultusunda çalışmayı şekillendirmeyi amaçladıklarını öne süren Ersoy, "Önyargıyla projeye 'hayır' demek yerine 'Nasıl yaparız' diyen ve anlamaya çalışarak süreci Kültür ve Turizm Bakanlığıyla yöneten kurumlara teşekkür ediyoruz" dedi.
BİNA VE YAPILARIN OTURDUĞU
TABAN ALANI YÜZDE 1,2
Ege'yi yerelden kalkındıracak büyük bir vizyon projesini hayata geçireceklerini iddia eden Ersoy, spor ve fuar alanları, gastronomi, sağlık, ekoloji gibi farklı temalara odaklanan köyler ile Ege’ye has ürünlerin yetiştiği bahçelerin de çalışma içerisinde yer alacağını duyurdu.
Proje kapsamında 27,5 kilometrelik sahil şeridinin ve 4,3 hektarlık orman alanının yanı sıra proje alanının yüzde 42'sinin de olduğu gibi doğal haliyle korunacağı bilgisini veren Ersoy, yapılacak bina ve yapıların oturduğu taban alanın, yani projenin yapı ayak izinin yüzde 1,2 ile sınırlı kalacağını aktardı.
Ege Turizm Merkezi Çeşme Projesi'nin, "sürdürülebilirlik odaklı" yaklaşımıyla Türk turizminin geleceğine yön vereceğini dile getiren Ersoy, bu çalışmayla bölgenin kültürüne ve tarihine de sahip çıkmayı hedeflediklerini vurguladı.
Resmî kurumlar ve üniversiteler iş birliğiyle ulaşım etüt, ekolojik araştırma ve değerlendirme, stratejik çevresel değerlendirme, jeolojik etüt, ters ozmoz yöntemiyle deniz suyundan içme-kullanma suyu temini fizibilite, araştırma ve geliştirme temelli bilimsel ön çalışma, Akdeniz foku araştırma ve değerlendirme gibi birçok raporun hazırlandığını anlatan Bakan Ersoy, “Fizibilite çalışmalarına 2019'un ilk çeyreğinde başladık, 2020 yılının eylül ayında planlama sürecine geçtik. Resmî kurumlardan gelen öneriler doğrultusunda projeyi şekillendirdik. İlk öneri İZSU'dan geldi. İZSU, Kutlu Aktaş Barajı çevresindeki koruma alanının genişletilmesini talep etti. Biz de talebi yerine getirdik ve gerekli düzenlemeyi yaptık. Çeşme Belediye Başkanı Ekrem Oran'ın iki talebi oldu. Sanayi sitesi talebi oldu ve bölgede lojman sıkıntısı had safhada. Daha önce yapılmış oteller için de bir lojman talebi oldu. O talebi de değerlendirdik. Çeşme Kaymakamlığı'nın kamu personelinin ihtiyaçlarını karşılayacak bir arazi planlaması talebi oldu. Bu talepleri karşıladık" dedi.
“TURİZM DÖNÜŞÜMÜNÜ
BAŞLATMIŞ OLUYORUZ”
Bakan Ersoy, Çeşme'de turizmin yanlış kurgulandığını ve tek tip pazara hitap ettiğini belirterek, şunları söyledi: "Bizim bu projeyle yapmak istediğimiz buranın pazar çeşitlemesindeki sıkıntıyı gidermek. Ağırlıklı olarak Akdeniz'de olduğu gibi turist ağırlıklı bölge yaratıyoruz. Yüzde 85 ağırlığının yabancı turistlerden oluşacağı bir turizm bölgesi yaratmaya çalışıyoruz. Turizm dönüşümünü başlatmış oluyoruz."
Denge sağlanamadığı zaman trafik, altyapı yoğunluğu yaşandığını vurgulayan Bakan Ersoy, bölgedeki sorunları gidereceklerinin ve deniz ulaşımını da artıracaklarının sözünü verdi.
“NİHAİ PLAN DEĞİL EGE’NİN
TURİZM PAYI ARTACAK”
Bakan Ersoy, projede değişikliklerin, ihtiyaçlar, talepler ve öneriler doğrultusunda yapılacağını taahhüt ederek, şu bilgileri verdi:
"Bu bir nihai plan değildir. Nihai planın netleşmesi için üzerinde değişiklik yapılıyor. Hem stratejik ÇED'in tamamlanması hem de ilgili koruma kararnamenin yayınlanması gerekiyor. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile iletişim halindeyiz. Onların önerileri doğrultusunda planlamalar gerçekleştiriliyor. Projeye başlarken 100 bin yatak diye başlamıştık, koruma istekleri geldikçe kapasite 55 bin yatağa geldi. Bunun yüzde 80'i turizm ve konaklama yatırımı, yüzde 20'lik alanı turizm konut alanı olarak planlanıyor."
Türkiye'ye gelen turist sayısı ve gelirinde yüzde 40'ar payın Marmara ve Akdeniz'e, yüzde 10'ar payın da Ege ve diğer bölgelere ait olduğunu aktaran Ersoy, turizm politikalarının doğru düzenlenmesiyle Ege'nin turizm payını yüzde 20'ye çıkarmak istediklerini ifade etti.
Çeşme'deki kronik sorunun turizm sezonunun kısa sürmesi olduğuna vurgu yapan Ersoy, "Ağırlıkla yerli pazara sabitlendiği için 3 ay turizm yapılıyor. Amacımız 12 aya yaymak. Hem sürdürülebilir turizm açısından çok önemli hem nitelikli personel ve turist açısından önemli. İzmir'e farklı bir katkısı olacak. İzmir tüm dünyaya direkt uçuşlarla, hava trafiği ile bağlanacak" iddiasında bulundu.
YOĞUNLUK ORANLARI
Alaçatı'da sörf okullarının bulunduğu bölgede herhangi bir yapılaşmaya izin vermediklerini, rüzgâr köyü planladıklarını ifade eden Ersoy, o bölgede sadece Alaçatı çadırlarının olacağını söyledi.
Bakan Ersoy, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Proje genelinde 200'e yakın irili ufaklı otel var, ağırlıklı butik otel. Yüzde 95'i denize sıfır değil. Toplam yoğunluk ile ilgili az yoğunluk prensibinden hareket ettik. Burada yüzde 5 ile 30 arası yoğunluklar var. Turizm konaklamalarının olduğu yerlerde maksimum yoğunluk yüzde 30, turizm konutlarının olduğu yerde yüzde 20, agro turizmin olduğu yerlerde yüzde 5 ve 10 arasında değişiyor. Toplam proje alanında beton ayak izi yüzde 1,2. Diğer birçok nokta yumuşak zemin ve koruma alanı içinde kalıyor."
Yatırımcılara sınırlama getirilmesi konusunda bir soruya da yanıt veren Bakan Ersoy, "Önemli olan maksimum seviyede katılım. İnşallah İngiliz yatırımcı da Alman yatırımcı da görürüz. Hollandalı, Belçikalı, Rus, Ukraynalı... Belli oranlarda sınırlama getireceğiz yabancı yatırımcıya. Türk yatırımcılara da sınırlama getireceğiz ama ne kadar uluslararası bir yapı oluşturursanız bu projenin sürdürülebilirliği de o kadar fazla olur" dedi.
Mera alanının koruma kapsamına alındığını, tarımla uğraşan köyün de agro turizm alanı olarak planlandığını söyleyen Ersoy, 12 ay turizm için temalı park alanı ve spor alanları yapılacağını, tenis ağırlıklı bir konseptin turizme açılacağını ifade etti.
PLANLAMA ÇALIŞMASINDAN
İHALE AŞAMASINA GEÇİLECEK
Bakan Ersoy, planlama çalışmalarının sürdüğünü ve ihale aşamasına geçileceğini belirterek, şöyle konuştu:
"200'den fazla otel var. Tek bir yatırımcıya ihale söz konusu değil. 200 ayrı, her otel için ayrı bir yatırım ihalesi açılacak. Parsel bazında yatırım yapılıyor. Sadece Türkiye'den değil, tüm dünya genelinden katılmak isteyenler katılabiliyor. Her parsel için açık ihale sistemiyle parsel parsel ihalesi yapılacak. Bizim öngörülerimiz 2 ay içinde ÇED raporu tamamlanırsa 2-3 ay sonra proje plan aşamasına gelir, plana son hali verilir ondan sonra askı aşamasına geçeriz diye düşünüyoruz. Proje eğer her şey olması gerektiği gibi gerçekleşirse öngörümüz 2025'te işletmelerin açılacağı, hayata geçeceği yönünde."
Ersoy, projenin yıl sonuna kadar ihale aşamasına geleceğine inandığını da söyledi.
Türkiye'nin en iyi programlanmış projelerinden birini hayata geçireceklerini, koruma alanlarını artırdıklarını, ulaşım, nüfus ve su ihtiyaçlarına göre çalışma yapacaklarını, yerel dokuyu koruyacaklarını ve halkın da görüşünü alarak yola çıktıklarını öne sürdü.
Bakan Ersoy, yerel sürdürülebilirlik konusuna önem verdiklerini, Çeşme'deki küçük esnafın korunması için Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği ile iş birliği yaptıklarını kaydetti.
Bakan Ersoy’un verdiği bilgilere göre, bazı kent konseyleri, çevre ve doğa derneklerinin “İzmir’in Kanal İstanbul’u” diye nitelendirdiği, protesto eylemlerine konu olan proje için 15 milyar dolarlık (21.03.2022 kuruyla yaklaşık 225 milyar TL) yatırım yapılması ve 2025’te açılması planlanıyor.
45 bin dönüm alanda yaşama geçirilmesi düşünülen projenin Atatürk’ün ‘ideal cumhuriyet köyü’ tarzına uyan bir çerçevede; 30 mimar, 9 peyzaj mimarı, 12 ulaşım uzmanı, 5 kentsel tasarım uzmanı tarafından 7 tematik köy başlığında tasarlandığını anlatan Bakan Ersoy, “Köylerden biri Gastronomi Köyü, içinde Ege Gastronomi Akademisi yer alacak. Sağlıklı ve İyi Yaşam Köyü, Rüzgar Köyü ve Cumhuriyet Köyü de yapılacak. Sakız ve dinler bahçesinden oluşacak Cumhuriyet Köyü’nün yanı sıra Sanat Köyü yapılacak. Sanat Köyü’nde Kongre Merkezi ve Güzel Sanatlar Fakültesi yer alacak; ayrıca bir müze ve kütüphaneye sahip olacak.
BAŞKAN ORAN: ATILACAK HER ADIMI
DİKKATLE TAKİP EDİYORUZ
Çeşme Belediye Başkanı Ekrem Oran ise, toplantıdan saatler sonra sosyal medya hesabından şu mesajı paylaştı:
“Kültür ve Turizm Bakanımız Sayın Mehmet Nuri Ersoy tarafından İzmir Ticaret Odası'nda gerçekleştirilen, Ege Turizm Merkezi Çeşme Projesi Bilgilendirme Toplantısı'nda basın mensupları ile bir araya geldik.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Tunç Soyer, İzmir Valimiz Sayın Yavuz Selim Köşger, İZSU Genel Müdürü Sayın Aysel Özkan, İzmir Ticaret Borsası Başkanı Sayın Işınsu Kestelli, İzmir Ticaret Odası Başkanı Sayın Mahmut Özgener, İzmir Ticaret Odası Meclis Başkanı Sayın Selami Özpoyraz, İBB Genel Sekreteri Sayın Buğra Gökçe, Ege Bölgesi Sanayi Odası Başkanı Ender Yorgancılar'ın da katıldığı toplantıda Çeşme Projesi hakkında endişe, talep ve düşüncelerimizi dile getirdik. Sürdürülebilir turizm ilkelerine bağlı kalarak, Çeşme’nin doğasına ve değerlerine zarar vermeden atılacak her adımı şeffaflıkla takip ediyor, Büyük Çeşme ailemizin mutluluğu için var gücümüzle çalışıyoruz.
SALI SALLANACAK: AK PARTİ, CHP, İYİ
PARTİ, MHP MİLLETVEKİLLERİNE SUNUM
Öte yandan Bakan Ersoy’un 22 Mart Salı Günü TBMM’de HDP dışındaki partilerin temsilcilerine Çeşme projesi ile ilgili sunum yapacağı öğrenildi.
Öte yandan 17 Mart’ta Bursa Uludağ’ın Milli Park statüsünden ‘alan başkanlığı’ statüsüne geçirilmesi girişimlerine “Ağaçların, endemik bitki örtüsünün ve yabani hayatın tehdit altında olduğu” iddiasıyla CHP Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztunç başkanlığında çıkarma yapan CHP’nin İzmir Yarımada planı hakkında ne tavır takınacağı merak konusu. Ali Öztunç,Uludağ ile ilgili kanun teklifinin TBMM gündemine gelmesi halinde Millet İttifakı’nın tüm milletvekillerinin buna karşı mücadele edeceğini, buna izin vermeyeceklerini yoğun kar yağışı altındaki basın toplantısında kamuoyuna duyurmuştu. Çeşme Projesi’ne karşı belediye başkanları, İzmir Milletvekillerinin sessizliği; çevre eylemlerinde tek bir bölge milletvekilinin yer almamasını ‘CHP’den projeye destek’ olarak yorumlamalara neden olmuştu.
